Τον Σεπτέμβριο του 1922, ο Κεμάλ, μπροστά στα Ελληνικά στρατεύματα που οπισθοχωρούσαν διαρκώς και τελικά αποχώρησαν από την Μικρά Ασία, εισέβαλε στην πόλη της Σμύρνης.
Η Σμύρνη εκείνη την εποχή ήταν πολυπληθής και πλούσια πόλη, στην συντριπτική πλειοψηφία χριστιανική. Ο πληθυσμός της αποτελούνταν κυρίως από Έλληνες, λιγότερους Αρμένιους και μειοψηφία Τούρκων...
Τις μέρες που ακολούθησαν, παρά την παρουσία στο λιμάνι της πόλης 27 συμμαχικών πολεμικών πλοίων, μεταξύ των οποίων και 3 Αμερικανικά αντιτορπιλικά, οι Τούρκοι επιδόθηκαν σε ένα όργιο φρίκης από λεηλασίες, σφαγές και βιασμούς φτάνοντας τελικά στο σημείο να κάψουν όλη την πόλη, εκτός της τούρκικης συνοικίας που έμεινε σχεδόν ανέπαφη. Οι μεγάλες δυνάμεις αν και παρούσες, παρέβλεψαν επιμελημένα να επέμβουν ώστε να αποτρέψουν την γενοκτονία.
Οι Τσέτες, αιμοβόροι ληστοσυμμορίτες, μαζί με Τούρκους στρατιώτες περιφέρονταν μέσα στην Σμύρνη και πυροβολούσαν ή έσφαζαν τους αλλόθρησκους κατοίκους της. Γύρω στους 200 χιλιάδες πρόσφυγες είχαν συγκεντρωθεί στην παραλία για να γλυτώσουν τη σφαγή και τη μεγάλη πυρκαγιά που κατάκαιγε την πόλη.
Η Σμύρνη είχε γεμίσει πτώματα. Ο ακριβής αριθμός των δολοφονηθέντων δεν ήταν δυνατόν να υπολογισθεί, αλλά εκτιμάται ότι ήταν μια από της μεγαλύτερες σφαγές στη ιστορία του Ελληνισμού.
Ενώ οι προσωπικές μαρτυρίες από Έλληνες, Αρμένιους ή ξένους περιγράφουν σκηνές σφαγών, βιασμών και φρίκης, η κ. Ρεπούση (βουλευτής σήμερα της ΔΗ.ΜΑΡ. και συγγραφέας του σχολικού βιβλίου ιστορίας) και οι ομοϊδεάτες της έγραψαν περί συνωστισμού !
Συνωστισμός ήταν η καταστροφή της Σμύρνης από τους Τσέτες και τις ορδές του Κεμάλ; Συνωστισμός ήταν η εξόντωση του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία; Συνωστισμός ήταν τα νεκρά παιδιά στην αγκαλιά των γονιών τους; Συνωστισμός ήταν οι χριστιανοί που κάηκαν ζωντανοί μέσα σε σπίτια και εκκλησιές, από εμπρησμούς των Τούρκων; Συνωστισμός ήταν οι άνθρωποι που έγιναν στόχος μυδραλιοβόλων στην προκυμαία της Σμύρνης, που κάτω από τον φόβο του θανάτου κατά εκατοντάδες έπεφταν στη θάλασσα και πνίγονταν; Συνωστισμός ήταν τα χιλιάδες τυμπανισμένα πτώματα που σάπιζαν μέσα στο νερό, εμποδίζοντας τα πλοία να πλησιάσουν τη Σμύρνη;
Η συμφιλίωση των λαών δεν επιτυγχάνεται με την αλλοίωση των ιστορικών γεγονότων, αλλά με την παραδοχή τους. Από τις φρικαλεότητες που διέπραξε ο λαός τους στο παρελθόν, εμάς μας ενδιαφέρει να μην προσβάλουμε τη μνήμη των Ελλήνων και όλων όσων σφαγιάστηκαν σε αυτό που ανήθικα αποκαλείται "Συνωστισμός".
Εμείς οφείλουμε να διατηρούμε στη μνήμη μας την αλήθεια, η διατήρηση στην μνήμη της γενοκτονίας των Ελλήνων της Σμύρνης, είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής που μπορούμε να αποτείνουμε σε αυτούς.
